Search

zoek- tips

Een nieuwe rentebrief voor Geertgen Pietersdr vanwege de overstroming van 1624

Op 10 maart 1635 verschijnen voor het gerecht van Waddinxveen Pieter Maertensz Corff en Pieter Aelbertsz Raemburger. De eerste is oom van Geertgen Pietersdr, dochter van Pieter Maertensz en Geertgen Jansdr, die beiden zijn overleden en woonden in Randenburg onder Reeuwijk, en de tweede is door het gerecht van Reeuwijk aangesteld als vervangend voogd. Ze zijn hier samen met Maerten Jansz omdat er een vergane rentebrief moet worden vernieuwd.

… brieff dwelcke bij successie d’versz. Geertgen Pietersdr was aengecomen door den extraordinaris hoogen water noot inde weeskist tot Reewijck versz. inden jare 1624 gantsch verreet ende teenenmael is vergaen …

Dat prikkelde mijn belangstelling. Als eerste naar de overstroming van 1624, waarbij blijkbaar zelfs de weeskist van Reeuwijk nat was geworden. Op de kaart is te zien dat grote delen van Holland en Utrecht onder water kwamen te staan. En daarnaast: Hoe was de brief in het bezit gekomen van Geertgen Pietersdr? Waarom duurde het nog 11 jaar voor ze de brief vernieuwden?

Kaart van de omvang van de overstroming in 1624 na de dijkdoorbraak in Tull en ‘t Waal. Uit M.K.E. Gotschalk, Stormvloeden en rivieroverstromingen in Nederland, deel 1 (Assen, 1971) [Afkomstig van de website Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden uit het artikel De dijkdoorbraak van 1624]

Mijn vermoeden was dat Maerten Jansz een broer was van Geertgen Jansdr, dus dat Geertgen Pietersdr de rentebrief als kleindochter van Jan Joosten had geërfd. Het bewijs voor de vererving heb ik niet, maar het bewijs voor de familierelatie bleek aanwezig te zijn in een akte in het rechterlijk archief van Reeuwijk. Op 11 juli 1612 koopt Pieter Maertensz van Jan Joosten, geassisteerd door zijn zoon Joost Jansz, grootvader en bloedvoogd van Geertgen Pietersdr, onmondig weeskind van voornoemde Pieter Maertensz en de overleden Geertgen Jansdr, een boerderij op Randenburg onder Reeuwijk.1

… Jan Joosten als beste vader, geassisteert met Joost Jansz zijn zoon, gerechte bloet voocht vant nae gelaten onmondige weeskint van z. Geertgin Jans dochter ende hij lede ende bekende door hem zijnen erven ende nacomelingen alles vuijt crachte zijnde voochdie wel ende wettelick in eene vaste gestadige coope vercoft, op gedragen ende in eijgendom aen getranspoorteert te hebben, ghelijck hij vercoopt, opdraecht ende transpoorteert mitsdesen in eijgendom in handen ende ten behouve van eenen Pieter Maertensz de beterschap miet sestien mergen ende sestalff hont erffpacht lant daer aen behorende …

Op de volgende pagina is de bijbehorende schuldbrief van 600 gulden te vinden. In de marge staat een lang verhaal, waarin Dirck Jan Joostensz en Pieter Maertensz Corff, ooms van Geertgen Pietersdr, uitleggen dat door hoog water de brief in de weeskist van Reeuwijk was vergaan. Ze vragen dus om een nieuwe brief. Waarschijnlijk nadert het moment dat Geertgen Pietersdr mondig wordt, dus dat ze haar spullen meekrijgt uit de weeskist, waaruit we kunnen concluderen dat Geertgen Pietersdr in 1612 niet ouder dan 2 jaar was. Pieter Maertensz, de vader van Geertgen, is voor 1626 alweer overleden, waarna Claes Adriaensz, de nieuwe man van haar stiefmoeder Nellitgen Pietersdr, de boerderij met bijna 17 morgen land in Randenburg overkoopt.2 Geertgen Pietersdr werd daarbij bijgestaan door haar oom Dirck Jansz. Ze blijkt nog vijf halfbroers en -zussen te hebben. Mijn vermoeden is dat Geertgen Pietersdr is getrouwd met Pieter Bouwensz Ruijt, de zoon van Bouwen Jan Willemsz en Aeltgen Gerritsdr.

Daarmee dacht ik deze blogpost af te kunnen ronden. Ik was alleen nog even nieuwsgierig naar hoe het verder ging met Nellitgen Pietersdr. Toen bleek tot mijn verrassing dat ze getrouwd was met Claes Adriaensz van Heijningen.3 Nu heb ik een Claes Adriaensz van Heijningen in mijn stamboom. Het lijkt op het eerste gezicht niet om dezelfde persoon te gaan, maar dat is weer een andere puzzel.

Noten
1. RHCRL, ORA Reeuwijk (beh.nr. R065), inv.nr. 2, fol. 14v, d.d. 11-07-1612
2. RHCRL, ORA Reeuwijk (beh.nr. R065), inv.nr. 4, fol. 9v, d.d. 06-05-1626
3. RHCRL, ORA Reeuwijk (beh.nr. R065), inv.nr. 5, fol. 140v, d.d. 01-04-1643

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *